सम्माननीय प्रधानमन्त्री

पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’
प्रधानमन्त्री

जीवनी

वि सं २०७९ पौष १० गते नेपालको ४४ औँ प्रधानमन्त्रीमा निर्वाचित हुनुभएका सम्माननीय पुष्पकमल दाहाल “प्रचण्ड”को जन्म वि. सं. २०११ मंसिर २६ गते कास्की जिल्लाको तत्कालीन ढिकुरपोखरी गाविस वडा नं. २ लेवाडेमा भएको हो । पिता मुक्तिराम दाहाल र माता भवानी दाहालका जेठो सन्तान रहनुभएका प्रचण्डले आफ्नो प्रारम्भिक शिक्षा कास्कीको ढिकुर पोखरीमा नै लिनुभयो । उहाँले वि सं २०२६ मा चितवनको नारायणी विद्या मन्दिर मा.वि. शिवनगरबाट एस.एल.सी. उत्तीर्ण गर्नुभएको हो भने वि सं २०२७–२०२९ मा पाटन बहुमुखी क्याम्पसबाट आई.एस.स्सी. पूरा गर्नुभयो। त्यस्तै वि सं २०३१–२०३३ सालमा रामपुर कृषि क्याम्पसबाट कृषिमा बि.एस्सी गर्नु भएका प्रचण्डले एम.पी.ए.सम्मको अध्ययन गर्नु भएको छ । कक्षा १० मा अध्ययनरत हुँदा छविलाल दाहाल नाम परिवर्तन गरी पुष्पकमल दाहाल नामाकरण गरिनुभएका प्रचण्डको वि.सं. २०३८ देखि २०६३ सम्म भूमिगत अवस्थामा रहँदा कल्याण, विश्वास, निर्माण र प्रचण्ड नाम रहेको थियो । हाल उहाँ आफू पुष्पकमलभन्दा प्रचण्ड भनिनुमा नै गौरव गर्नुहुन्छ ।

वि.सं. २०१९ मा ढिकुरपोखरी–२ बाट चितवन भरतपुरको शिवनगर गा.वि.स.मा बसाइँ सर्नु भएका प्रचण्डको वि.सं. २०२६ बैशाखमा सीता पौडेल सँग विवाह भएको हो । उहाँ तीन छोरी र एक छोराका पिता हुनुहुन्छ ।

पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड वि सं २०६५ साल साउनमा गणतन्त्र नेपालको प्रथम प्रधानमन्त्रीमा निर्वाचित हुनुभयो । त्यसैगरी वि सं २०७३ साल साउन १९ गते उहाँ दोश्रोपटक प्रधानमन्त्रीमा निर्वाचित हुनुभएको थियो भने तेश्रोपटक वि सं २०७९ पुस १० गते प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त हुनुभएका उहाँले पुस २६ गते प्रतिनिधिसभाबाट विश्वासको मत लिनुभएको थियो । २७० सांसद उपस्थित प्रतिनिधिसभामा उहाँले २६८ मत प्राप्त गरी नेपालकै इतिहासमा अभूतपूर्व कीर्तिमानी कायम गर्नुभएको छ ।

वि सं २०६४ सालमा सम्पन्न संविधानसभा निर्वाचनमा काठमाडौ–१० र रोल्पा–२ बाट निर्वाचित हुनुभएका प्रचण्ड संविधान सभाको दोस्रो निर्वाचन, २०७० मा सिरहा क्षेत्र नं.–५ बाट निर्वाचित हुनुभएको थियो । त्यसैगरी २०७४ मंसीर २१ गते सम्पन्न प्रतिनिधिसभा सदस्य निर्वाचनमा चितवन क्षेत्र नं.–३ बाट निर्वाचित हुनुभएकोमा २०७९ साल मंसिर ४ गते सम्पन्न पछिल्लो प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा उहाँ गोरखा क्षेत्र नं.–२ बाट २६१०९ मत प्राप्त गरी निर्वाचित हुनुभएको थियो ।

वि.सं. २०२८ मा नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी पुष्पलाल समूहको सदस्यता लिई आफ्नो राजनैतिक जीवन प्रारम्भ गर्नुभएका प्रचण्डले बादल, मित्र दवाडी, खेम भण्डारी र पुष्प भुर्तेलससँग मिलेर २०३१ सालमा मार्क्सवादी अध्ययन समूह गठन गर्नुभएको थियो । उहाँ २०३४ सालमा चौथो महाधिवेशनमा प्रवेश गरी २०३५ सालमा पूर्णकालिन कार्यकर्ता र २०३६ सालमा चितवन जिल्ला समिति सदस्यमा निर्वाचित हुनु भएको थियो । त्यसैगरी वि. सं. २०३८ मा क्षेत्रिय व्यूरो सदस्य एवं अखिल नेपाल युवक संघको केन्द्रीय समितिको महा-सचिव हुनुभएका प्रचण्ड २०४० मा संघको केन्द्रीय अध्यक्षमा निर्वाचित हुनुभएको थियो ।

वि सं २०४१ मा नेकपा (मशाल)को पाँचौ महाधिवेशनबाट केन्द्रीय सदस्यमा निर्वाचित हुनुभएका प्रचण्ड २०४२ मा पोलिटब्युरो सदस्य र २०४६ मा नेकपा (मशाल) महामन्त्री बन्नुभएकोमा वि सं २०४८ सालमा प्रचण्ड नेकपा (एकताकेन्द्र)को महामन्त्री हुनुभयो । त्यसैगरी वि सं २०५१ सालमा तत्कालीन नेकपा–एकता केन्द्रको प्रथम राष्ट्रिय सम्मेलन पछिको बसेको तेस्रो विस्तारित बैठकपछि पार्टीको नाम परिवर्तन भई नेकपा (माओवादी) रहेसँगै प्रचण्ड नेकपा (माओवादी) को महामन्त्री हुनुभयो । २०५२ सालदेखि सुरु भएको जनयुद्धको नेतृत्व गर्नुभएका प्रचण्ड २०५७ सालमा पार्टीको दोस्रो राष्ट्रिय सम्मेलनबाट नेकपा (माओवादी) को अध्यक्ष हुनुभयो । २०६९ सालमा हेटौंडामा सम्पन्न राष्ट्रिय सम्मेलनबाट अध्यक्ष पदमा निर्वाचित हुनुभयो । २०७० सालमा विराटनगरमा सम्पन्न एकताको महाधिवेशनबाट पुनःअध्यक्ष पदमा निर्वाचित हुनुभयो । २०७५ जेठ ३ गते नेकपा (एमाले) र नेकपा (माओवादी केन्द्र) बीच पार्टी एकता भई नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) गठन भएपश्चात् उहाँ पार्टीको कार्यकारी अध्यक्ष हुनुभयो । २०७७ फागुन २३ गतेको सर्वोच्च अदालतको फैसलापछि नेकपा (एमाले) र नेकपा (माओवादी केन्द्र) पूर्ववत् अवस्थामा फर्किएपछि नेकपा (माओवादी केन्द्र) को अध्यक्ष रहनुभएका प्रचण्ड वि सं २०७८ पुषमा सम्पन्न नेकपा (माओवादी केन्द्र) को आठौँ महाधिवेसन पश्चात् निर्वाचित भई हाल पुनः पार्टी अध्यक्ष रहनुभएको छ ।

वि.सं. २०५८ मा जनमुक्ति सेना नेपालको सर्वोच्च कमान्डर बन्नुभएका प्रचण्ड  २०३८ सालदेखि भूमिगत राजनीतिक जीवनमा रहनुभएकोमा २०६३ साल असार २ गते प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा पत्रकार सम्मेलन गरी सार्वजनिक हुनभएको थियो ।

२०६९ सालमा वृहत्तर लुम्बिनी विकास निर्देशक समितिको अध्यक्ष बन्नुभएका प्रचण्डले उच्चस्तरीय राजनीतिक समितिको संयोजकको भूमिका समेत निर्वाह गरिसक्नु भएको छ ।

वि सं २०२९ मा नारायणी विद्या मन्दिर मा.वि.शिवनगर तथा वि सं २०३३ देखि २०३५ सम्म डण्डा मा.वि.नवलपरासी र भीमोदय मा.वि., आरुघाट, गोरखामा अध्यापन गर्नुभएका प्रचण्ड वि सं २०३२ सालमा यु.एस.एड.मा समेत कार्यरत रहनुभयो ।

प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डका नेपाली क्रान्तिका समस्या (भाग १, २ र ३), संस्कृति, कला र सौन्र्दर्य चिन्तन, प्रचण्डका छानिएका रचनाहरु (खण्ड १ र २) तथा प्रचण्डका छानिएका सैन्य रचनाहरु लगायतका पुस्तक प्रकाशित छन् ।